De útwedstriid

De útwedstriid

Wayne wurdt berne yn Norilsk. In deagewoane jonge út in mynwurkersgesin. Syn heit kin er allinnich mei swarte fegen efter de earen. Wayne hat twa âldere bruorren en ien suster, ek âlder as him.

Hy is it neikommerke, syn mem wie al fjirtich doe’t Wayne kaam. Syn jeugd bringt er troch yn de wittenskip dat er oer in jier as achttjin ek ûnder de grûn oan it wurk sil. De nikkelminen, it wurkplak foar de measte ynwenners fan dizze oarde.

Norilsk, in sletten stêd. Net tagonklik foar frjemden. Makke troch goelach-twangarbeiders, yn de goede âlde Stalin-tiid. Fier boppe de poalsirkel, in moai ein Sibearië yn. Fan oktober oant april arktysk kâld, mei útsjitters oant min 50. Ryk oan allerhanne mineralen, wêrfan’t nikkel de wichtichste is.

Permafrost-minsken wenje yn Norilsk, in soad ôfstammelingen fan de arbeiders dy’t twongen de stêd bouden en omdat se net oars koenen, der hingjen bleaun binne.

In stêd, oanmurken as ien fan de slimst fersmoarge yn de wrâld. Deis komt der twa kear safolle CO2 yn de atmosfear as dat de stêd Londen produsearret. Fierder is der noch in mjuks oan zwaveldioxide, stikstofoxides, fenol en chloor dy’t der foar soargje dat der konstant in azembenimmende wolk boppe de stêd hinget. De minsken witte net oars.

Wayne giet nei de legere skoalle. Winterdeis is it altyd tsjuster, sawol as er nei skoalle tagiet, as wannear’t er wer op hûs oan sil. De pear oerkes sinne, as je dy al sjen kinne troch de smog, hat er neat oan. Mar as er thús is, giet syn wrâld iepen. Troch de TV, dy’t prominint yn ’e keamer stiet.

Syn bruorren sitte yn tsjinst, dy sjocht er net folle. As se al ris thúskomme, dogge se oars net as ite. It leger yn Ruslân is in hurde learskoalle, dêr’t je man wurde, sa sizze de minsken. Wayne sjocht allinnich syn útrûpele bruorren, dy’t harren yn it frije wykein folfrette. Op fragen oer hoe’t it giet, komt net in soad antwurd.

Wayne hat de eagen net yn de bûse en sjocht de blauwe plakken, de skansearre hannen en de eangst yn harren eagen as se wer op ’e trein stappe. Op nei in nij haadstik yn de trening. Ien ding witte se, maklik sil it harren net makke wurde.

In frjemde namme foar in bern yn Ruslân, Wayne. As er op de earste dei op skoalle syn namme seit, laitsje de bern him út. Hy komt gûlend thús en freget oan syn mem wêrom’t se him sa’n rare namme jûn hat, en net gewoan Pjotter, as Vladimir. ‘Dat sil heit dy aanst wol fertelle,’ seit mem geheimsinnich. Se stoppet him in pear koekjes ta, dêrmei is it grutste fertriet gau ferjitten.  

2

Sergei Novokov sjocht mismoedich om him hinne. Hy kochelt en flybket op de grûn. Swarte flibe. Alle dagen as er boppe de grûn komt wer swarte flibe. Hy ferflokt it.

It is in graad as tweintich ûnder nul, foar novimber kin dat hinnebruie. Alles dampt en knistert yn de kjeld. Sergei lûkt de kraach sa heech as er kin, ferklomje leit altyd op ’e loer.

Yn de fierte leit Norilsk, Sergei sjocht de ljochten baarnen. Wer in dei gjin sinne sjoen en de winter is amper begûn. As it jannewaris is, sil it bytiden mear as fjirtich graden frieze. Guon dy’t foar it wurk ôfhinklik binne fan in auto, sille dy dei en nacht stasjonêr rinne litte, oars wol er net starte.

De loft is berûn, it koe wolris op snie útdraaie. De grouwe reekplommen dy’t troch de talleaze skoarstiennen útkoarre wurde, slaan daliks del en soargje foar in gielgrize tekken fan nearzichheid oer de bebouwing. ‘Halleluja foar Norilsk Nikkel,’ mompelet Sergei. It is dat it knap betellet, oars gie er nea wer yn de Nikkel-metro sitten.

In healoere letter stekt er in peukje oan en stiet nei de grien opferve blokkedoaze te sjen dêr’t er al tweintich jier wennet. Trije heech, it meast rjochtse appartemint. Dat is Sergei Novokov syn plak om te dreamen. Layka, syn frou, sil it iten wol hast op tafel ha.  

25 jier earder sjocht de wrâld der hiel oars út foar Sergei Novokov. As berne Moskoviet is er aardich omheechfallen yn it leger, sa’t er it sels seit. It komt der op del dat er in prima kondysje hat en sa hurd as stiel is. Al hoe slim de drilynstrukteurs him ek te pakken nimme, Sergei jout gjin krimp. In pear jier letter sil pas bliken dwaan hoefolle haat er tsjin dizze hearen opkroppe hat.

As jonge fan noch gjin tweintich jier domwei dei oan dei ynmekoar slein wurde troch in stel hufters dy’t stiif fan de drugs en de adrenaline steane, docht wat mei in minske. It makket je ûnferskillich, haatdragend en gemien. Krekt de eigenskippen dy’t de hearen der ynslaan wolle. En dat dogge se mei entûsjasme.

As er twa jier letter, hy hat dan tritich man ûnder syn befel, op trening is yn it Oeral-geberchte, knapt der wat. Sergei sjocht hoe’t in stel rekruten yn it kamp oankomme. Bleke pûkelkopkes, dy’t wat skiterich om harren hinne sjogge. No noch jong en grien, mar dat sil oer in dei as wat feroare wêze. Dan sil der in mingeling fan berêsting en eangst yn harren eagen te sjen wêze. Thús hoege se der net mei oan te kommen, it leger makket mannen fan jonges. Dat leauwen sit djip yn de minsken ferankere. En in alternatyf is der yn ’e regel net.

Segei werkend ien fan de drilynstrukteurs. Deselde hufter dy’t him ek ûnderhannen naam hat. As er sjocht hoe’t de keardel sûnder reden op ien fan de nijelingen ynslacht, gewoan, om de toan te setten, fernimt Sergei dat syn bloed begjint te sieden. ‘Hee, kenst my noch?’ freget er oan de read oanrûne man. Sergei hat no mear strepen as de drilynstrukteur, dy spat yn ’e hâlding. Sergei tsjut de rekrút dat er wol wer yn ’e rige stean gean mei.

‘Ja, luitenant!’ blaft de ynstrukteur.

Sergei sjocht him rjocht yn de eagen, in deasûnde as je rekrút binne. ‘Wat seist, sille we aanst in potsje kickbokse? Efkes sparre.’ Hy wit donders goed dat de man tsjinoer him nea nee sizze sil. In fraach fan in hegere offisier is gjin fraach.

Mei in pear hûndert soldaten as tsjûge skopt Sergei de drilynstrukteur de ring troch. De mannen balte, mar as Sergei mei in traap de keardel fol yn de nekke rekket, wurdt it stil. Roerleas leit er op de flier. Sergei bûcht oer him hinne, sjocht him nochris rjocht oan, en laket.  

It is Sergei syn lêste dei as luitenant. De ynstrukteur hat in dwerslaesie. De legerlieding stelt in ûndersyk yn, dêrút blykt dat it yn prinsipe in earlik gefjocht west is, mar Sergei ferhipt it om te sizzen dat it him spyt.

It is seis oere, Sergei trapet syn peuk út en slofket nei de tredde etaazje fan it griene wenblok. As er troch de doar komt, slacht de waarmte him temjitte. Wayne laket as er syn heit sjocht. ‘Moai op ’e tiid, heit! It iten is klear, oer in healoerke geane se los!’

3

 ‘You miss 100% of the shots you don't take.’ 99.

Sergei jout syn deistige tikje op it moai bewurke plankje. Hy gniist. Syn heit tikke alle dagen op it glês fan de barometer, dy’t yn de gong hong. Sergei hat gjin barometer, mar in stikje Amerikaansk Red Ceder.

As er mei de neil fan de wiisfinger it stikje hout oanrekket, tinkt er werom oan de dagen dy’t er wurk hân hat om de letters kreas yn it hurde hout te kervjen. Net sûnder gefaar, in Ingelske tekst yn in plankje snije, wylst je yn it Russyske leger sitte. It hat ien fan de dingen west dy’t him dertroch skuord ha, tinkt er achternei wolris.

Ynformaasje oer it frije westen is tige sparsum foarhannen yn de tiid dat Sergei tsjinnet. Mar as yn 1988 de Edmonton Oilers de Stanley Cup mei sukses ferdigenje en de Boston Bruins mei 4-0 in pak op de broek jouwe, komt dat wol troch.

Sergei wennet dan yn Moskou, en is as militêr geregeld wol as net frijwillich tribuneklant by de iishockeywedstriden fan CSKA Moskou. It sportive militêre úthingboerd fan de Sovjet Uny.

Foar Sergei is it gjin straf. Op CSKA stiet yn dy jierren gjin maat. En dat leit him foar it grutste part oan de briljante oanfalsline dy’t letter as bêste ea te boek komt. De KLM line. Krutov, Makarov en Larionov binne geweldich. Kombinearre mei Viacheslav Fetisov en Alexei Kasotonov as ferdigeners is de Green Unit hast net te ferslaan. Dy bynamme Green Unit komt fan de klean dy’t se oan ha tidens de trenings.  

CSKA’s ploech en ek it Russyske nasjonale tiim stiet ûnder lieding fan de romrofte coach Viktor Tikhonov. Net in man om spul mei te krijen. Hy ferdjippet him yn de privee-libbens fan de spilers en brûkt alles om de mannen mentaal ta it úterste te twingen.

Net dat se in soad privee ha. CSKA ferbliuwt âlve moannen fan it jier yn it treningskamp yn Archangelsk. Oft de spilers no wol as net in frou ha, dat makket Tikhonov neat út. Se sliepe en ferbliuwe yn houten barakken.

Archangelsk leit yn it noarden fan de Sovjet Uny en is neamd nei de ierdsingel Michaël. Fan ingeleftige ynfloeden merke de spilers fan CSKA net folle. De snoeihurde trenings kombinearre mei de barre waarsomstannichheden meitsje fan de ploech in fjochtmasine dy’t yn Europa syn gelikense net kin.

It útsûnderlike talint fan de KLM line komt coach Tikhonov goed fan pas. Ien kear yn it jier fljocht de Red Army oer de Beringsee om diel te nimmen oan de Canada Cup, dat letter feroare is yn it wrâldkampioenskip.

En yn Canada spilet immen dy’t sels yn de tiid fan Leonid Brezniev en konsorten respekt ôftwingt.

Sergei sûget alles dat er te witten komme kin oer The Great One op as in spûns. As yn 1987 de finale tusken Canada en de Sovjet Uny giet, sjocht er him foar it earst rjochtstreeks op tv, yn in offisiersgebou yn Moskou. De earste kear dat nûmer 99 op it iis stapt, giet der in skok troch Sergei hinne. Nei de ferlerne finale hat er triennen yn ’e eagen. Net omdat se ferlern ha, mar om it manjefike spul fan de meast weardefolle spiler fan it toernoai. Nûmer 99.  

4

As it net al te kâld is, dat wol sizze net mear as tweintich graden ûnder nul, is Sergei op sneintemiddei tegearre mei noch in pear manlju al betiid drok dwaande. Op in fjildsje, dat yn de pear moannen simmertiid bûkt wurdt om te fuotbaljen, leit iis. It is ein augustus ûnder wetter setten.

Troch de wike hat er gjin tiid, mar sneins makket er tiid. De snie dy’t fallen is, wurdt oan de kant fage. Oan de ein fan de winter is de iisbaan suver hast omfoarme ta in lyts stadion, sa heech binne de bulten. Sergei hat der aardichheid oan, de foarm fan de tribunes jouwe him it gefoel dat er de arena dêr’t CSKA Moskou spilet, oan it neibouwen is.

As it tsjin twaen noch aardich ljocht is, komme de bern út Norilsk yn fol ornaat nei de preparearre iishockeybaan.

Layka, syn frou, komt oanrinnen mei Wayne njonken har. Wayne hat in shirt oan, mei nûmer 99 der op. Sergei laket nei syn frou. It is it moaiste oerke fan syn wike.

As út de kloft bern twa teams formearre binne, giet it los. Yn ’e regel fungearret Sergei as coach fan ien fan de beide ploegen. En dat docht er mei oerjefte. De oanwizings skalle oer de stiif beferzen baan.

Sergei sjocht mei mear as normale belangstelling nei syn soan. Wayne libbet iishockey. En hy is der noch goed yn ek. Wylst de measte jonges konstant rûzje ha mei de stick en de puck, fladderet Wayne lofts en rjochts om har hinne, hy hat de swarte skiif oan in toutsje.

Nei wer in slagge aksje ha Sergei en syn frou efkes eachkontakt. Layka knikt laitsjend nei har man, en fitert soanleaf nochris oan.

Dan sjocht se him wer stean. Al foar de tredde wike efterelkoar stiet de keardel op itselde plak nei de kliber bern te sjen, sûnder wat te sizzen. Layka besiket kontakt mei Sergei te krijen, mar dy hat it fierstente drok mei de begelieding fan syn team. Samar nei him tarinne past har net. Soks wurdearret er net.

Rêstich skôget de man de fûleindich stridende ploegen.

It giet der om wei. De skiedsrjochter lit in soad ta, it is in eks bokser, dy’t wol fan in stevich potsje hockey hâld. Nei twa perioaden is de stân gelyk, fiif tsjin fiif. Wayne hat in konkurrint yn it oare team, dy’t hast like goed as him is. Yn de foarbakte ferdieling fan de bern, wurde sy altyd tsjin elkoar oer set, om de spanning der wat yn te hâlden.

Layka sjocht har kâns en rint nei Sergei ta. ‘Hy is der wer.’

Sergei sjocht har freegjend oan. ‘Wêr hast it oer?’

‘Dy man. Hy stie niis te sjen, lynjend tsjin de lantearnepeal oan. Krekt as ferline wike en de wike dêrfoar.’

Sergei knikt, mar sjocht net daliks om. Dat soe te bot opfalle. As de bern nei in pear slokken waarm drinken de lêste perioade yngean, loert er slûchslim om him hinne en sjocht him stean. Hy wit daliks dat er dizze keardel earne earder sjoen hat, mar rjocht pleatse kin er him net. Sergei is der wol wis fan dat er net út Norilsk komt. De wize fan dwaan, hoe’t er dêr allinnich stiet, de djoere learen jas, de splinternije bûntmûtse, it past hjir net.

De wedstriid nimt syn oandacht wer yn beslach, as er healwei de perioade nochris sjocht, is de man ferdwûn.

Sergei rint nei de lantearnepeal. It is krekt nei fjouweren, de minsken binne allegearre wer nei de waarme kachel. Hy huveret, de temperatuer sjit nei ûnderen. As de loft sa helder bliuwt, knapt it der fannacht wer yn. De sinne is ûnder de kym ferdwûn, yn it lêste skimerljocht sjocht er de fuotprinten dêr’t de man stien hat. En hy sjocht noch wat oars. In stik as trije peuken fan filtersigaretten. Sergei bûget en pakt ien fan de hurdbeferzen snie. ‘Marlboro...?’ mompelet er ferheard.

Troch de min ferljochte strjitte komt in auto syn rjochting út. Sergei mikert yn it ljocht fan de skerpe koplampen op. ‘Led-ferljochting?’ prevelet er wer tsjin himsels. De kombinaasje fan Amerikaanske sigaretten en auto’s mei nijerwetske koplampen is in noviteit yn dizze útbuorren fan de wrâld. As de grutte wein by him lâns ryd, sjocht er oan it postuer dat de keardel dy’t earder noch tsjin de lantearnepeal oan line, efter it stjoer sit. In heale tel kruse harren eagen elkoar, Sergei hat de peuk tusken tomme en finger en is der wis fan dat de man dat sjocht. Stadich minderet de auto snelheid, oant er op in dikke hûndert meter fan Sergei ôf, stilstiet.

De lantearne floept oan, sa dat Sergei yn it folle ljocht stiet. De doar fan de auto giet iepen en de man hipt nei bûten. Hy komt gjin stap Sergei syn kant út, mar pakt in pakje mei sigaretten út de binnenbûse, stekt ien oan en set dan it pakje op de grûn. Hy hellet in kear djip yn, en blaast in grutte wolk damp en reek yn de kâlde friesloft. Dêrnei sjocht er ynkringjend nei Sergei, knikt in kear en stapt yn de auto.

Sergei stiet oan de grûn nagele. Wat hat dit te betsjutten? Hy fielt oan syn wetter dat er dizze man ea wer sjen sil. As de wein efter in rige dinnebeammen ferdwûn is, rint er nei it plak dêr’t it read mei wite pakje peuken op de grûn stiet. As er it iepenmakket konstatearret er dat der mar ien sigaret út mist. Yn de fierte sjocht er de reade achterljochten fan de auto, dy’t yn de rjochting fan it fleanfjild lykje te gean.

As in lyts bern mei ferbean snobbersguod stiet Sergei mei it pakje Amerikaanske peuken yn ’e hân. ‘Ach, wat ferrekt it ek,’ seit er lûdop en stekt ien oan. De achterljochten fan de auto wurde al mar lytser, Sergei eaget se nei oant er se net mear sjen kin.  

5

It is útsûnderlik sêft waar. Dat wol sizze foar Norilsk begripen. Min fiif, ein novimber, it krôket. Sergei Novokov stiet allinnich op it krúspunt fan de Ordzhonikidze strjitte en de Lenin avenue. Hy sjoch mei fernuvering nei de metamorfoaze dy’t hjir geande is.

Op it hast trije bunder grutte bouterrein binne kranen en frachtweinen yn in skildereftich palet efterlitten. It is sneon, tsjin tolven.

Sergei tinkt nei oer hoe’t it der hjir hinne lei doe’t er 20 jier tebek foar it earst dizze hoeke foarbykaam. In treasteleaze flakte, hjir en dêr in brântonne en in ferlern stik âld izer. No wurdt de lêste hân lein oan in multyfunksjoneel kompleks dat oer in jier klear en iepen wêze moat. Winkels, in swimbad mei sauna, restaurants en noch folle mear. Alles oplutsen yn bêzje stiennen, mei giele en reade strepen deryn, it liket fleurich.

Sergei sjocht nei it mânske gebou. Wat Norilsk Nikkel al net klear krije kin. Brood en spelen, it is nea oars west. In grut part fan de Norilsk Arena, sa’t it kompleks aanst doopt wurde sil, hat no al de foarm fan in stadion. In iisstadion. Seistûzen sitplakken komme der yn. Alles nij, ek tweintich kilometer fierderop yn Kayerkan binne se dwaande it iisstadion te renovearjen. Al hoe ûnhuer de libbensomstannichheden boppe de poalsirkel ek wêze meie, sport sit djip yn it wêzen fan de minsken dy’t hjir hûsmanje.

Sergei is sa fier fuort mei de gedachten dat er de auto pas heard as er al hast njonken him is. Hy skrikt, it is deselde as dy’t er in wike lyn ek sjoen hat. De grutte wein stoppet en Sergei sjocht dat de keardel dy’t doe by de iisbaan tsjin de lantearnepeal oanline, efter it stjoer sit. Hy sjocht Sergei rjocht oan en stapt dan út. Sûnder wat te sizzen giet er njonken him stean en stoarret nei de nijbou fan de Norilsk Arena. Mei in handich gebaar toveret er in pakje Marlboro út de bûse en biedt Sergei stilswijend in peukje oan. Sergei wit net wat er der fan tinke moat, mar beslút net as earste wat te sizzen. Hy grypt syn oanstekker út de jas en mei in ûnferskillich gebaar stekt er him oerdwers.

Sa steane se in skoft yn it loftliddige te sjen, wylst de fine snie harren stadich feroaret yn wite peallen. Sergei is wat ûnrêstich, mar jout gjin krimp. ‘It begjint derop te lykjen,’ seit de man dan.

‘Grut,’ sei Sergei.

‘Mear as trije bunder. En dat op de permafrost.’

‘Jo witte der grif mear fan as my.’

‘As it my net mist bisto Sergei Novokov?’  

Sergei knypt de eagen hast ticht. Ruslân stiet bekend om syn ynljochtingetsjinst, dy’t hast alles oer guon minken wit. Tweintich jier lyn ûnearfol ûntslein út it leger sille se nea ferjitte. Hy weaget syn wurden en seit dan: ‘Wa wol dat witte?’

‘Ik.’

‘Stel jo ha gelyk?’

‘Dan ha ’k dat.’

De stilte dy’t falt duorret de rest fan de sigaret. Sergei is net fan doel om samar ja of nee te sizzen, soks hat er eartiids wol ôflear fan krigen. Hy stiet steilrjocht oerein, smookt syn peuk, sjocht de man njonken him net oan, en swijd.

‘Wolst de rest fan dyn libben ûnder de grûn wurkjen bliuwe?’ freget de man. Hy siket gjin eachkontakt, docht like ôfhâldend as Sergei.

‘Dat hinget derfan ôf.’

‘Ik ha dyn namme trochkrigen fan kunde, dy’t sei, dat mocht ik yn Norilsk immen brûke moatte, ik om Sergei Novokov sykje moast. En dat ha ik dien.’

‘By in iishockeybaantsje?’

‘Dêr ek. Ik besykje myn saken yngreven te dwaan, dêr kinst net genôch tiid yn stekke. Goed folk is der hast net.’

‘Hoe tinke jo te witten dat ik goed folk bin?’ freget Sergei. Hy hat gjin idee wêr’t dit petear hinne gean sil, mar hy stiet hjir no dochs, dus bliuwt er mar stean.   

‘Lit dat mar oan my oer. Belangstelling?’

Sergei hat wol yn ’e gaten dat dit figuer net it measte kwyt wol foardat er wit wat er oan Sergei hat. Sergei stiet yn dubio. Yn de fierte koarje de skoarstiennen fan de Norilsk Nikkelfabriken harren fersmoargjende reek de loft yn. Hjir stiet er, op in bouplak, mei in folslein ûnbekende keardel neist him dy’t wit wa’t er is en it leit foar de hân dat er ek wit wêr’t er weikomt, wat er dien hat en hoe’t er hjir yn Norilsk telâne kaam is.

It sjit troch Sergei hinne dat er grif ek wit wa’t Layka en Wayne binne, wêr oft se wenje, wat er yn de moanne fertsjinnet, hoe’t er mei syn kollega’s omgiet, wa’t syn freonen binne en oft er wol as net in hûn hat. It aura om de keardel hinne, de koele wize fan praten, it to the point wêzen. Sergei betinkt dat er samar ris neist in tige gefaarlike man stean kin, dy’t eins gjin nee hearre wol. ‘Binne jo hastich?’ freget er.   

‘Ik sykje goed personeel. Bin ik dan teplak?’

‘Mei ik earst mei myn frou...’

‘Nee. Better fan net.’

‘Okee, helder.’ Sergei wit dat er tsjin dizze man gjin nee sizze sil. De konsekwinsjes dêrfan binne net te oersjen.  ©

6

Sergei sit yn in spagaat, en dat hat er mar al te goed troch. Miskien hie it better west as er dizze man net tsjinkaam wie, mar dat is efterneipraat. Hy sjocht nei it kaartsje. Ien telefoannûmer. ‘Ut de holle leare en dan ferbaarne,’ seit de man. Datsoarte praktiken hat Sergei sûnt er yn it leger siet, net mear meimakke.

‘Wat soe ik foar jo betsjutte kinne?’ freget er.

‘Ik belje dy ynkoarten. Dat nûmer is foar needgefallen, net brûke as it net strikt needsaaklik is,’ seit de man en rint nei syn auto.

‘Jo namme?’

‘Neam my mar Ralf. Dat is earst foldwaande.’ Hy docht de doar fan de auto iepen, grypt der wat út en smyt it nei Sergei ta. In fjouwerkant doaske. ‘Thús iepenmeitsje, frou en Wayne meie it net witte.’ Dan start er de wein en rôlet stadich fuort.

‘Ferdomme!’ Sergei spuit op de grûn. Syn fermoedens komme út. De man wit wa’t er is, hoe’t syn bern hjit. As de auto út it sicht is, klaut er it papier om it doaske wei. In ultra moderne mobile tillefoan, it nijste type. ‘Sokken binne der net folle yn Norilsk,’ mompelet Sergei. Hy skood it kapke fan de batterij iepen, teart it kaartsje dûbel en docht dat der yn. Past presiis. De lader stekt er yn syn bûse. It doaske mei alles dat der noch yn sit, stekt er yn ’e brân en hy wachtet oant alles troch de flammen fertarre is. As er de tillefoan oansetten hat, sjocht er dat der in foto fan Wayne op de iishockeybaan as eftergrûn op it byldskerm stiet. Hy flokt nochris. Dan giet er op hûs oan. Healwei fielt er dat de tillefoan trillet, mar gjin lûd jout. ‘De ynstellings binne ek al regele,’ seit Sergei sarkastysk. It sms’ke bestiet út twa wurden. sjoch bankrekken

As er jûns let, Wayne en de frou lizze al op bêd, efter syn kompjûter it saldo fan syn rekken opsiket, skrikt er. Der is in bedrach byskreaun dêr’t er oars in oantal moannen foar yn de minen fan Norilsk Nikkel trochbringe moat. Foar Sergei is it net daliks reden om in gat yn de loft te springen. Hy hat donders goed troch dat de minsken dy’t hjir efter sitte, like handich syn saldo plunderje kinne as er it harren net nei it sin docht. Wat er dwaan moat wit er net. Noch net.     

Sergei Novokov is der mei oan. In wike hat er neat heard, hy is gewoan oan it wurk gien, omdat Ralf dêr neat oer sein hat. As er op tongersdei by de myn oankomt, fielt er de tillefoan triljen. Bûtendoar wachtsje is de riedseleftige tekst fan it berjocht. As de rest fan de kollega’s op reis giet nei de djipte, fier ûnder de permafrost, stiet Sergei bûtendoar te wachtsjen. Min 28 graden en waaie dat it rikket. It duorret mar efkes, dan sjocht er Ralf oankommen. Hy stoppet flak njonken Sergei en sûnder wat te sizzen tsjut er dat er yn de auto stappe moat. Dêr is it lekker waarm, mar in praatsje oer it waar liket Sergei gjin goed begjin, hy swijt. Se ride Norilsk foarby, yn de rjochting fan it fleanfjild.

As se Kayerkan hast foarby binne, slacht Ralf ôf. Hy parkearret de auto neist in grut gebou. ‘Kom mei,’ is it earste dat er seit. Tegearre rinne se troch de automatysk iepenslaande doarren. Sergei sjocht in kreas renovearre hal, mei bar en sanitêre foarsjennings. Ien doar fierder komt er oan yn in lytse, mar o sa moaie iishockeybaan. Alles liket ferlitten.

Ralf stekt him in pakje Marlboro ta. ‘En?’

‘Wat en?’

‘Moaie baan, net?’ seit Ralf.

‘Prachtich. Mar wat doch ik hjir?’

‘Dy soan fan dy kin ek aardich út de fuotten. Ik woe dy efkes sjen litte wêr’t er sa al spylje kin as er trochset. Yn Norilsk komt de ferbettere útfiering fan dizze hal, as alles goed giet. En dêr moat ik dy by brûke.’

‘Mei ik wat freegje?’ seit Sergei foarsichtich.

‘Doch mar. As ik der gjin antwurd op jaan wol, merkst it wol.’

‘Wat dogge jo foar wurk?’

It duorret efkes. Ralf blaast in grutte wolk reek ta de hal yn. Dan begjint er foarsichtich te gnizen. ‘Neam my mar in goudsiker op plakken dêr’t noch nimmen ea om goud socht hat.’

‘Yn Norilsk ha se dat oars wol dien,’ seit Sergei sûnder eachkontakt te sykjen.

‘Goud is der yn in soad kleuren. As je it mar lizzen sjogge.’        

‘En hokker kleur hat it yn Norilsk?’

‘Hokker kleur hier hat dyn soan?’

Sergei krijt pikefel. ‘Rossich. Hoesa?’

‘Moatst nei it gruttere byld sjen. Miskien is rossich wol de kleur fan it goud yn Norilsk.’

‘Ik... ik snap it net...’ stammert Sergei.

‘Dat komt noch wol. Do hast no oar wurk.’

‘En myn frou dan? Hoe...’    

‘Layka? Dy wit it al,’ seit Ralf.©